Жарияланды 08.02.2023 Орталық коммуникациялар қызметінің алаңында өткен брифинг барысында экология және табиғи ресурстар вице-министрі Ғалидулла Азидуллин республикадағы су тасқыны алдындағы гидрометеорологиялық жағдай және биылғы су тасқыны кезеңінде жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы айтып берді.
Ол өз баяндамасында: «2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша жазық аумақтағы қар жамылғысындағы ылғал қорының көрсеткіштері негізінен орташа көпжылдық мәндерден жоғары. Консультативтік болжам бойынша ақпан айында елдің көп бөлігіндегі ауа температурасы климаттық нормаға жақын болады деп болжануда. Ақпан айында жауын - шашын мөлшері республиканың басым бөлігінде нормаға жуық, Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан, Ақтөбе және Батыс Қостанай облыстарында нормадан аз, Түркістан, Қызылорда, Жамбыл облыстарының басым бөлігінде, Алматы және Жетісу облыстарының оңтүстік жартысында нормадан көп болады деп болжануда».
Су тасқыны суларын өткізуге гидротехникалық құрылыстарды дайындау мәселелері бойынша республика аумағында барлығы 1806 тірек гидротехникалық құрылыстар бар екендігі айтылды. Жыл басында 1322 ГТҚ тексерілді, 471 нысан жөндеуді талап етеді, оның ішінде республикалық меншікте – 94, коммуналдық меншікте – 327, жеке меншікте – 44, иесіз – 6.
ГТҚ-ның барлық иелеріне қарғыбау суларын қауіпсіз өткізу және қажетті инертті материалдар мен техниканы дайындау үшін тиісті іс-шараларды өткізу туралы ұсынымдар берілді.
«Бүгінгі таңда ірі су қоймаларында жинақталған су көлемі 60-75% құрайды. Ағын көлемі норма шегінде күтілуде және барлық су қоймаларында тасқын суды қабылдауға арналған бос сыйымдылықтар бар»,-деп атап өтті вице-министр.
Сондай-ақ министрліктің тұрақты бақылауында Сырдария өзені бассейні мен Шардара су қоймасындағы су шаруашылығы жағдайы тұр.
Мәселен, бүгінде Шардара су қоймасының көлемі 4676 млн.м3, Көксарай қарсы реттегішінің көлемі - 1438 млн. м3 құрайды. Су қоймасына ағын 1101 м3/сек, Сырдария өзенінің төменгі ағысына ағызу 900 м3/сек, Көксарай контррегуляторының су тартуы – 350 м3/сек, Сырдария өзенінің төменгі ағысына ағызу – 550 м3/сек құрайды.
Шардара су қоймасының бос сыйымдылығы 524 млн.м3, Көксарай контррегуляторы – 362 млн. м3 құрайды. Жалпы бос сыйымдылығы-886 млн. м3.
Қазіргі уақытта қауіпсіздікті және үздіксіз жұмысты қамтамасыз ету үшін Қызылорда, Әйтек, Қазалы және Ақлақ су тораптары пайдалану қағидаларына сәйкес транзиттік режимге ауыстырылды.
Бұдан басқа, су тасқынынан өту қаупі жоғары өңірлерде кезекшілік кестелері бекітілді, Су шаруашылығы жағдайына тұрақты мониторинг жүргізілуде, барлық МТҚ-да тасқын суларды апатсыз өткізу жөніндегі іс-шаралар жоспарлары әзірленді және бекітілді, тасқын суларды жинақтау үшін су қоймаларында бос сыйымдылықтардың қажетті қоры құрылады, көрші аудандарда орналасқан трансшекаралық су объектілерінде су жинақталуына талдау жүргізіледі мемлекеттер.
Жедел ден қою және талдау үшін «Қазсушар» РМК, сондай-ақ оның облыстық филиалдарының базасында штабтар құрылды.
«Жалпы, республикалық меншік объектілеріндегі су шаруашылығы жағдайы біздің министрліктің тұрақты бақылауында», - деді Ғ.Азидуллин.